Acteur Luke Perry's dood op maandag was schokkend, want fans en zijn medespelers. Perry was pas 52 en zijn vertegenwoordiger bevestigde dat hij stierf als gevolg van... een "enorme" beroerte. Beroertes zijn om precies deze reden angstaanjagend: ze kunnen heel plotseling optreden en zijn buitengewoon ernstig - Perry stierf slechts vijf dagen nadat hij in het ziekenhuis was opgenomen. En hoewel beroertes de vijfde belangrijkste doodsoorzaak voor mannen zijn, zijn ze de... derde belangrijkste doodsoorzaak voor vrouwen. Het is dus vooral als vrouw cruciaal dat we begrijpen hoe een beroerte eruitziet, of we risico lopen op een beroerte en wat we moeten doen als we vermoeden dat wij of iemand die we kennen er een heeft.
GERELATEERD: Costars en vrienden brengen hulde aan Luke Perry na zijn tragische dood
Beroertes treden op wanneer de bloedtoevoer naar de hersenen wordt afgesneden. Ze kunnen iedereen op elk moment overkomen, maar "de belangrijkste risicofactoren zijn hoge bloeddruk, hoog cholesterol en diabetes", legt Sarah Song uit, MD, een fellow van de American Academy of Neurology en de oprichter van de Comprehensive Women's Stroke Clinic in het Rush University Medical Center in Chicago. Andere risicofactoren zijn familiegeschiedenis, hoge leeftijd, migraine, roken, genetische aanleg voor bloedstolsels en ras (Afro-Amerikanen zijn de
meest kans op een beroerte).Helaas, zegt Dr. Song, hebben vrouwen ook een specifieke reeks extra risicofactoren: hormonale anticonceptie (waardoor je vatbaarder wordt voor bloedstolsels) en zwangerschap. "Zwangerschap wordt beschouwd als een tijd met een hoog risico omdat je lichaam veel meer bloed naar de foetus pompt. Meer bloed betekent een hoger risico op stolling", zegt ze. Zwangerschap kan ook leiden tot een aanleg voor bloedende beroertes, waarbij ofwel een hersenaneurysma barst of een verzwakt bloedvat begint te lekken. Het risico op een beroerte bij het nemen van hormonale anticonceptie is veel meer een factor als je ook een roker bent, zegt Dr. Song.
"Historisch gezien hebben hormoonvervanging en orale anticonceptie een verhoogd risico op beroertes laten zien", legt ze uit. "Maar de nieuwere zijn veel veiliger dan de oudere, en bij vrouwen die geen andere risicofactoren hebben - zoals roken, hypertensie - worden ze als veilig beschouwd en geven ze een minimaal risico. Maar bij vrouwen met andere vasculaire risicofactoren en migraine kunnen ze een risicofactor zijn voor een beroerte." De nieuwere formuleringen, met lagere doses oestrogeen en progestageen, zijn veel veiliger, legt Dr. Song uit.
GERELATEERD: We weten verrassend weinig over hoe anticonceptie onze hersenen beïnvloedt
Wat de waarschuwingssignalen of symptomen van een beroerte betreft, is het belangrijk op te merken dat beroertes zich niet echt anders voordoen bij mannen en vrouwen, ondanks geruchten van het tegendeel. "Over het algemeen zijn de tekenen van een beroerte plotseling en eenzijdig. We gebruiken het acroniem FAST om gezicht, arm, spraak en tijd te beschrijven”, zegt Dr. Song. "Gezicht verwijst naar wanneer je in de spiegel kijkt en lacht, het is asymmetrisch omdat één kant van je mond hangt; arm betekent dat wanneer je beide armen opheft, je moeite hebt om één kant omhoog te houden vanwege zwakte, of een arm tintelt of voelt verdoofd (dit kan ook in je benen gebeuren, of beide)", zegt ze. "Spraak verwijst naar problemen met het produceren van spraak, onleesbare spraak, onduidelijke spraak of het niet begrijpen van andermans spraak. Ten slotte verwijst tijd naar het spoedeisende karakter van het krijgen van een beoordeling en behandeling', legt Dr. Song uit. Tijd is misschien wel het belangrijkste van de vier elementen, aangezien de meest effectieve behandeling van een beroerte (een medicijn) bekend als IV TPA of Alteplase) werkt echt alleen als het binnen vier en een half uur na de beroerte wordt toegediend zelf.
VIDEO: Symptomen van een beroerte om op te letten
Om deze tijdcrisis voor te zijn, voegt Dr. Song nog een paar slagtekens toe om op te letten. "Voor mijn patiënten voeg ik ook BE FAST toe aan het acroniem: B staat voor balans, wat betekent dat plotselinge duizeligheid, of kamerdraaiing, en moeite met lopen of moeilijkheden met coördinatie, en E staat voor ogen, wat betekent plotseling dubbelzien, gekruist zicht of verlies van gezichtsvermogen in één oog, of beide ogen, of een deel van één of beide ogen.” Als u of iemand die u kent gevoelloosheid of zwakte ervaart, vooral aan één kant van het lichaam, is dat een belangrijk waarschuwingssignaal voor een beroerte en het is belangrijk om handel snel. Zoals de tips van Dr. Song suggereren, kunt u iemand vragen te glimlachen als u vermoedt dat hij een beroerte heeft gehad. Je zou iemand ook kunnen vragen iets voor je te herhalen, om er zeker van te zijn dat ze goed kunnen praten - nog een onmiddellijke verwittiging.
VERWANT: Wat u moet weten over zwelling tijdens de zwangerschap?
Een gezond dieet en lichaamsbeweging kunnen het risico op een beroerte verminderen, maar Dr. Song zegt het belangrijkste: ding voor vrouwen is beroertes serieus nemen en niet proberen het uit te vechten als je een waarschuwing krijgt tekens. "Een beroerte is een behandelbare ziekte en moet als een noodgeval worden beschouwd", zegt ze. "Vaak denken we 'ik ga gewoon een dutje doen en kijken of het beter wordt' of 'misschien wacht ik tot de ochtend en bel dan mijn dokter'. om te behagen, bel in plaats daarvan 911.” Dit is waar, of u nu zelf bent of iemand die u kent die symptomen ervaart - deze vereisen onmiddellijke medische behandeling aandacht. "Vrouwen zijn de verzorgers van anderen", zegt dr. Song. “Praat met je vrienden en familie over hoe een beroerte eruitziet. En vooral, als je een beroerte ziet of denkt dat iemand een beroerte heeft, bel dan 112.”
Ed. opmerking: dit artikel is bijgewerkt om het tijdsbestek weer te geven waarin de behandeling van een beroerte het meest effectief is; het is vier en een half uur, geen vier uur.